Szkoła Podstawowa w Łęcznie

Dzień 21 marca to pierwszy dzień wiosny, ale nie tylko. To również Światowy Dzień Zespołu Downa. Ta magiczna data nie jest przypadkowa. Dlaczego? Przypada ona na 21 dzień, 3 miesiąca w roku. W komórkach ludzkich znajdują się 23 pary chromosomów. Chromosomy zawierają geny. Osoby z Zespołem Downa posiadają trzeci dodatkowy chromosom w 21 parze chromosomów. Stąd też inna nazwa tego zaburzenia – trisomia 21. To również pierwszy dzień wiosny i jednocześnie dzień narodzin ludzi niezwykłych. Występowanie zespołu Downa związane jest z wiekiem matki, czyli im starsza matka, tym większe ryzyko urodzenia dziecka z tą chorobą genetyczną. W 2002 roku odkryto, jednak że po 45. roku życia kobiety, ryzyko urodzenia dziecka z trisomią 21 już nie rośnie. Natomiast pamiętajmy, że nie można się tym zarazić. Dziecko z wadami wrodzonymi określanymi mianem zespołu Downa może przyjść na świat w każdej rodzinie, niezależnie od warunków socjalnych, ekonomicznych, rasowych i kulturowych. Nie dzieje się tak z powodu czyjejś winy, dochodzi bowiem do niewłaściwego podziału w komórce jajowej lub plemniku, w wyniku którego powstaje zespół Downa. Przyczyna tego procesu niestety nie została jeszcze poznana. Wiele tych kochanych, dorastających w rodzinach dzieci uczęszcza do przedszkoli, szkół o specjalnym programie nauczania. Niektóre zdobywają uprawnienia do wykonywania prostego zawodu, pracują i prowadzą w miarę samodzielne życie. Wielu rodziców dzieci z zespołem Downa uważa, że dziecko takie, choć wymagało większego zainteresowania i wielu wyrzeczeń, dostarczyło im sporo pozytywnych doświadczeń i przeżyć.
Na czym polega zespół Downa?
Zespół Downa jest zespołem wad wrodzonych, który wywołany jest nieprawidłowością w liczbie chromosomów. Do jego cech charakterystycznych zalicza się niepełnosprawność umysłową i zmiany w wyglądzie, jak również zmiany w budowie i funkcjonowaniu całego organizmu. U chorych mogę pojawić się: wady serca, zaburzenia słuchu, krótkogłowie, hipoplazja zębów, zaćma i inne zaburzenia wzroku, wady układu pokarmowego, celiakia, nieprawidłowości w budowie kośćca, zmiany u układnie płciowo-moczowym, zaburzenia płodności, zaburzenia pracy tarczycy, napady padaczkowe i wiele innych.,Charakteryzują się też specyficznymi cechami fizycznymi. Może to być małympodbródek, skośne oczy, słabe napięcie mięśniowe, płaski grzbiet nosa, pojedyncza bruzda dłoniowa, wystający język z powodu małych ust i stosunkowo dużego języka, 11 par żeber. Zmiany w drogach oddechowych prowadzą do obturacyjnego bezdechu sennego u okołompołowy osób z zespołem Downa. Inna wspólne cechy to szeroka i płaska twarz, krótka szyja, mnadmierna elastyczność stawów, dodatkowa przestrzeń między dużym palcem stopy a drugim palcem, nieprawidłowe wzory na opuszkach palców i krótkie palce. Niestabilność stawu szczytowo-osiowego występuje w około 20% przypadków i może prowadzić do uszkodzenia rdzenia kręgowego w 1-2%. Zwichnięcia stawu biodrowego mogą wystąpić bez urazu nawet u jednej trzeciej osób z zespołem Downa. U osób z zespołem Downa występuje też marmurkowata skóra, miękkie, delikatne i rzadkie włosy, księżycowate, nieprawidłowomrozstawione zęby, zaburzenia słuchu i in. Musimy pamiętać, że dzieci z zespołem Downa potrzebują tego samego, co ich zdrowi rówieśnicy - miłości, opieki, wsparcia. Te czynniki sprawiają, iż ludziom dotkniętych schorzeniem łatwiej jest się rozwijać. Wiąże się to z dużym poświęceniem fizycznym i psychicznym ze strony opiekunów, którzy muszą zapewnić dziecku odpowiednią troskę i stymulację, by mogły one osiągać rozwój umysłowy oraz fizyczny. Dzieci z zespołem Downa w kwestii indywidualności charakteru nie różnią się niczym od swoich zdrowych rówieśników. Wbrew wszystkim stereotypom, ludzie z trisomią 21 nie muszą być spokojni, muzykalni. Zdarzają się jednostki pewne siebie, towarzyskie, lubiące i uprawiające sport, a także nieśmiałe, skryte. Tego dnia okażmy solidarność z ludźmi z tym zaburzeniem. Załóżmy dwie inne skarpetki. Dlaczego skarpetki??? Dwie różne skarpetki stały się symbolem Światowego Dnia Zespołu Downa, ponieważ chromosom ma kształt przypominający skarpety. Założeniem takiego skarpetkowego wyzwania jest zwiększenie świadomości o Zespole Downa, likwidowaniu barier i uprzedzeń.

oprac. A. Misztela